به نظر شما، بازاریابی چیست؟ با شنیدن کلمه بازاریابی برای کسب و کار آنلاین و آفلاین، اولین تصویری که توی ذهن‌تون شکل می‌گیره چیه؟
برخلاف تصویر ذهنیِ اکثریت مردم از مفهوم بازاریابی و یکی دونستن اون با ویزیتوری، واژه بازاریابی (marketing) خیلی گسترده‌تر از این حرف‌هاست و معانی زیاد و متنوعی رو در خودش جای داده.
به قول فیلیپ کاتلر (پدر بازاریابی مدرن): بازاریابی رو میشه یک روزِ یاد گرفت؛ اما تسلط بر اون یک عمر زمان می‌خواد…!
تا دارید سنگینیِ جمله بالا رو برای خودتون هضم می‌کنید، ادامه مطلب رو دنبال کنید؛ چون می‌خوام بهتون کمک کنم علی الحساب قسمت اول نقلِ قولِ فیلیپ کاتلر رو محقق و مفهوم بازاریابی (marketing) حقیقی رو مثل خون در رگ‌هاتون تزریق کنید.
بازاریابی چیست؟ بهترین تعریف بازاریابی از زبان فیلیپ کاتلر
کاتلر، که حالا معرف حضور همگان هست (البته قبلا هم بود!)، بهترین تعریف بازاریابی به زبان ساده رو ارائه میده:
“علم و هنر کشف، خلق و ارائه ارزش برای برآورده کردن نیازهای یک بازار هدفِ مشخص ضمنِ کسب سود. بازاریابی (مارکتینگ) نیازها و خواسته‌های برآورده نشده رو شناسایی می‌کنه. بازاریابی اندازه بازار شناسایی شده و پتانسیل سودآوری رو تعریف و اندازه‌گیری کرده و کمیتش رو می‌سنجه.”
بازاریابی چیست به زبان ساده‌تر، به کلیه اقداماتی اطلاق میشه که به انجام فعالیتی از سوی مشتری و مخاطب هدف منجر میشه که برای کسب و کار سودآور هستن، بازاریابی یا marketing گفته میشه؛ همچنین مارکتینگ شامل مجموعه‌ای از استراتژی‌ها و متدهایی میشه که صاحبین کسب و کار با هدف معرفی و جایگذاری محصول یا خدمت‌شون در بازار و ترغیب مخاطبین به خرید، ازشون استفاده می‌کنن.
با این تعابیر، در پاسخ به وظیفه بازاریابی چیست هم می‌تونیم به تعاریفی که پیش‌تر ارائه کردم مراجعه کنیم و به این نتیجه برسیم که بازاریابی وظیفه داره برند، محصول و خدماتش رو به وسیله اقدامات و ابزارهای مشخص، در معرض دید مخاطب بذاره و اون رو تشویق به خرید کنه.
دلایل اهمیت بازاریابی چیست؟
بازاریابی مهم‌ترین بخشِ یک کسب و کار محسوب میشه و زحمات و تلاش‌های شما در بیزینس‌تون رو به نتیجه می‌رسونه.
تصور کنید یک کارگردان هستید و بهترین فیلم تاریخ سینمای جهان رو ساختید؛ تا زمانی که اقدامی برای جذب مخاطبین صورت نگیره و کسی سالن سینما رو تماشای فیلم پر نکنه، ساخت اون فیلم چه فایده‌ای برای شما داره؟
تولید یک محصول یا خدمت به چه دردی می‌خوره، وقتی مصرف کننده‌ای نیست تا از اون استفاده کنه و شما رو به درآمد برسونه؟
بازاریابی، دقیقا همین جا به درد کسب و کار شما می‌خوره؛ مارکتینگ، حکم بلندگویی رو داره که راننده وانت سبزی فروشی ازش برای معرفی محصول و خدماتش به مخاطب هدف استفاده می‌کنه؛ تا بلندگویی نباشه، مشتری هم نیست که ازش سبزی بخره!
مهم‌ترین دلایل اهمیت بازاریابی عبارتند از:
- بازاریابی با ارائه اطلاعاتی درباره ویژگی‌های محصول یا خدمت شما، نسبت به وجود اون‌ها در بازار به مشتریان هدف اطلاع رسانی می‌کنه.
- بازاریابی با ساخت کانال‌های ارتباطی میان مشتریان و کسب و کارها، به برندها در شناخت بهتر و کامل‌تر مشتریان کمک می‌کنه؛ دستیابی به چنین شناختی به مرور زمان به بیزینس‌ها کمک می‌کنه محصولات و خدمات‌شون رو در جهت رفع نیاز مشتریان حقیقی خودشون، بهینه کنن.
- بازاریابی مثل یک ویترین، محصولات و خدمات شما رو در معرض دید مردم قرار میده و با این کار باعث جذب مشتری میشه.
- یک بازاریابی درست و حرفه‌ای، با معرفی محصول یا خدمت شما به مخاطبین هدف و جذب مشتری، موجب افزایش فروش و درآمد شما میشه.
- بیزینس شما با بازاریابی، به رقبا اعلامِ حضور می‌کنه و در ادامه باعث ایجاد رقابت میشه؛ وجود یک فضای رقابتی سالم بین کسب و کارها یکی از فاکتورهای موثر در توسعه و پیشرفت اون‌هاست.
- و سرانجام بازاریابی با خلق یک برند تجاری که مورد شناخت و اعتماد مردمه، در برندسازی بیزینس شما تاثیر مستقیم و چشمگیری داره.
معرفی مهم‌ترین انواع بازاریابی
بازاریابی انواع مختلفی داره؛ در ادامه این قسمت با 6 تا از مهم‌ترین انواع بازاریابی آشنا می‌شید:
بازاریابی انبوه Mass marketing
در بازاریابی انبوه، تولید کنندگان و صاحبین کسب و کارها، محصول یا خدمت خودشون رو بدون در نظر گرفتن تفاوت‌های بخش‌های مختلف بازار عرضه می‌کنن؛ مثلا خمیر دندان محصولیه که مخاطب به خصوصی نداره و اغلب مردم از اون استفاده می‌کنن؛ بنابراین اکثر برندهای تولید کننده این قبیل محصولات از روش بازاریابی انبوه برای عرضه و فروش تولیدات‌شون استفاده می‌کنن.
بازاریابی رابطه‌مند Relationship marketing
بازاریابی رابطه‌مند یکی از انواع بازاریابی نوین هست که اقداماتش بر مبنای تعامل با مشتریان با هدف جذب، حفظ و برقراری یک رابطه طولانی مدت با اون‌ها انجام میشه.
این شیوه از بازاریابی در جامعه امروز که بازار رقابت در عرصه‌های مختلف از همیشه داغ‌تره، به برندها کمک می‌کنه با ایجاد یک رابطه دوطرفه و عمیق با مشتریان، از جذب اون‌ها توسط رقبای تجاری‌شون جلوگیری کنن.
بازاریابی آنلاین Digital marketing
اگه پیش از این مخاطب سایت من بوده باشید، باید معنی این نوع بازاریابی رو از حفظ بگید. 🙂
دیجیتال مارکتینگ (بازاریابی آنلاین) شیوه‌ای از بازاریابی هست که شامل تمام فعالیت‌ها و بکارگیری ابزارهایی میشه که مشتریان رو از طریق کانال‌های آنلاین و دستگاه‌های الکترونیک جذب و به خرید ترغیب می‌کنه.
بازاریابی ویروسی Viral marketing
بازاریابی ویروسی یا وایرال مارکتینگ یکی از انواع بازاریابی نوین هست که در اون استراتژی‌های بازاریابی برای دیده شدن محصول یا خدمت با تکیه بر مخاطب چیده میشن؛ یعنی مخاطبین پس از استفاده از خدمات و محصولات یا مشاهده تبلیغات شما، به صورت خودجوش و بر اساس علاقه و نظر شخصی خودشون تصمیم می‌گیرن محصول، خدمت یا محتوای تبلیغات برند شما رو به دیگران هم معرفی کنن.
به عبارت دیگه در این شیوه از بازاریابی شما تلاش می‌کنید که نام برند و خدمات‌تون مثل یک ویروس از یک مخاطب به مخاطب بعدی سرایت کنه؛ بدون اینکه لازم به صرف وقت و هزینه‌ای از سوی شما باشه.
بازاریابی دهان به دهان Word Of Mouth
در بازاریابی دهان به دهان، اسم برند، محصول یا خدمت شما بین گفتگوهای روزمره مردم جا باز می‌کنه؛ پس همون طور که پیداست، این شیوه از مارکتینگ نیازی به صرف هزینه خاصی از طرف بیزینس شما نداره؛ صرفا باید تلاش کنید تصویر برند خوبی از خودتون در ذهن مخاطبین خلق کنید.
تفاوت بازاریابی دهان به دهان با ویروسی در این هست که برخلاف وایرال مارکتینگ، بازاریابی دهان به دهان اثر پژواکی نداره؛ یعنی مصرف کنندگانِ راضیِ شما صرفا با چند نفر از دوستان و اطرافیان‌شون درباره برند و محصول شما صحبت می‌کنن، و تمام؛ این چرخه همین جا به پایان می‌رسه.
بازاریابی چریکی Guerilla marketing
جی کنراد لوینسون، پدر بازاریابی چریکی یا گوریلا مارکتینگ، اون رو اینگونه تعریف می‌کنه: دستیابی به اهداف متعارف در مارکتینگ مثل سود و جلب رضایت مشتری با روش‌های غیرمتعارف و با سرمایه‌گذاری روی انرژی به جای پول!
به عبارت دیگه، بازاریابی چریکی که با عنوان بازاریابی پارتیزانی هم شناخته میشه، روشی هست که در اون مارکترها یک برند، خدمت یا محصول رو با روش‌های نامتعارفی که موجب تعجب یا وارد شدن شوک به مخاطب هدف میشه، معرفی می‌کنن.
شهرت و افزایش آگاهی از برند مهم‌ترین دستاوردهای این شیوه از بازاریابی هستن.